خارخاسک

تارم و تزرج در مواجه با قدرت های محلی در دورانی که ملوک هرمز بر نواحی ساحلی هرمزگان فعلی و نواحی ساحلی آن سوی خلیج فارس حکمرانی می کردند به قلمروهای دور از دریای خود بیرونات می گفتند ضمن اینکه دو شهر در قلمرو ملوک بسیار اهمیت داشت اول بندر مسقط در عمان امروزی تا جاییکه فرزندان ارشد ملوک که ولی عهد می شدند به عنوان حاکم در مسقط مستقر شده و دوم قلعه تزرج که بسیار در زمینه برقراری امنیت اهمیت داشت و مهمترین و مقتدرترین ها را برای حکومت به این قلعه اعزام می کردند این قلعه به همراه قلعه تارم چنان اهمیتی در تجارت پس کرانه داشت که همه ی قدرت های محلی به آن چشم طمع داشتند مستوفی درشرح بیرونات (شامل قلاع و سرزمین های تابع ملوک هرمز که عمدتا در شرق و شمال استان هرمزگان امروزی قرار داشتند) مینویسد: در سواحل ایران امتداد قلمرو هورموز به آبادی تزرگ در ۷۰ (احتمالا ۱۷۰۰) کیلومتری دریا میرسید که توقفگاه کاروانهایی بود که از هورموز به سمت شیراز یا کرمان در حرکت بودند. در منازعه قدرت بین دوبرادر یعنی تورانشاه و امیر سیف‌الدین بر سر پادشاهی هرموز همراهان امیر سیف‌الدین مصلحت رادر این دیدند که او سلطنت برادر را به رسمیت بشناسد و خود در قلعه تزرگ یکی از قلاع نواحی پس کرانه ای در مسیر هورموز به شیراز که نسبت به قلاع دیگر از آب وهوای بهتری برخوردار بود ساکن شود و پادشاه سیف‌الدین در قلعه تزرگ خرید و دم در کشید و تقبل فرمود که نسبت به برادر اکبر انواع دوستداری وخدمتگذاری به جای آورد. دکتر محمد باقر وثوقی درتاریخ ملوک هورموز مینویسد: درمسیر هرموز به طرف فارس ناحیه ای به نام تارم وآبادی شمالی اش تزرگ را میتوان مناطق مرزی هرموز به شمار آورد. این جاده باستانی دراین منطقه به سه بخش تقسیم میشد که ا, ...ادامه مطلب

تحولات فارس پس از فروپاشي ملوک بني قيصر کیشسياست توسعه ي ارضي اتابکان سلغوري فارس ( 684-543 هـ ق ) و رقابت تجاري با ملوک هرمز به تدريج به فروپاشي قدرت سياسي اميران بني قيصر منجر گرديد. افزايش توانمندي اقتصادي جزيره ي کيش که در سايه ي تجارت شکوفاي خليج فارس و درياي عمان حاصل گشته بود، موجب گرديد تا اتابکان سلغوري که جزاير فارس را بخشي از سرحدهاي بحري خود مي دانستند، به منظور کسب خراج و ماليات افزون تر، نظارت مستقيم خود را بر آن توسعه دهند  رقابت تجاري امراي قيصر با ملوک هرمز که به صورت روزافزون در حال توسعه ي قدرت نظامي و اقتصادي خود بودند، در فروپاشي جزيره ي کيش نقش مهمي داشت. امراي کيش و ملوک هرمز براي دستيابي به راه هاي تجاري و باراندازهاي پرسود قوافل و کشتي هاي بازرگاني همواره در ستيز و رقابت بودند؛ « تا گذر قوافل عراق از ثغر تيز باز فرضه هرمز افتاد، پيوسته ميان ملک قيس و امير هرمز تيغ مناوات مسلول بود و طريق مضافات مسدود  امراي بني قيصر در روزگار حاکميت سلاجقه ي کرمان براي دستيابي به جزيره ي هرمز و اضمحلال رقيب ديرينه، تلاش هاي مضاعفي را انجام دادند و مبالغ هنگفت خراج و حق مقاطعه پيشنهاد گرديد؛ « هر سال صد هزار دينار زر خراجي و پنجاه سر اسب تازي بدهم . حاکميت ملوک بني قيصر بر جزيره ي کيش در سال 626 هجري، پس از لشکرکشي سيف الدين ابوالنصر هرموزي و به فرمان اتابک سلغوري به پايان رسيد.« روز دوازدهم جمادي دويم سال 626 وارد جزيره شده، دست تطاول را گشوده، پايمردي را فشرده، اهلش را کشته و اموالش را به غارت بردند و ملک السلطان را به قتل آوردند و آفتاب بني قيصر مختفي و شعله اقبالشان منطقي شد (5) ».امتناع سيف الدين هرمزي از ارسال بخشي از ثروت و غنايم فراوان کيش به دستگاه, ...ادامه مطلب

بخشی از سفرنامه دوارته باربوسا وقایع نگار آلفونسو آلبوکرک در توصیف جزیره هرمز وی هنگام هجوم قوای بحریه پرتغال در ابتدای قرن شانزدهم از ملازمان آلبوکرک بود و در تشریح وضعیت ملوک هرمز جانب انصاف را رعایت کرده است  اگر از تنگه هرمز عبور کرده و به درون, ...ادامه مطلب